Cerkak adalah cerita cekak yang bila diterjemahkan kedalam Bahasa
Indonesia akan berarti Cerita Pendek. Jadi cerita cerkak Bahasa Jawa
sama juga artinya dalam bahasa Indonesia adalah cerita pendek Bahasa
Jawa.
Setelah mengetahui pengertian dari cerkak, maka berikut
adalah contoh cerkak Bahasa Jawa yang diperoleh blog Karo Cyber dari
blog cerkak.blogspot.com yang berjudul Sindhen:
MANGKELING
mangkel, ora kaya wong lagi pegel. Gelaning gela, ora kaya diblenjani
tresna. Ora perduli bagus apa elek, ora perduli pinter apa bodho, Kabeh
sami mawon. Jas bukak iket blangkon, sama jugak sami mawon. Mengkono uga
Anjasmara. Mripate kelop-kelop, nyawang eternit sing ana ndhuwure
peturone. Jane arep nyawang usuk, ning kaling-kalingan eternit. Dadi
sing disawang mung eternit. Kang gambarane endah edi, kaya ukir-ukiran.
Dhek wingi yen disawang katon edi peni, ning saiki kok ora. Dhek emben
sawangane nggemesake ati, ning saiki kok mboseni. Anjasmara melek ora
turu nanging atine bingung uleng-ulengan. Kepiye anggone ora, nduwe
pacar siji wae nglungani ati.
"Njas Anjas, aja ndongang-ndongong
kaya sapi ompong. Kae kanca-kanca wis padha nglumpuk. Tangiya, aja
ngglethak ana dhipan wae," swarane Sumani keprungu saka walike lawang
kamar.
"Sapa....?" pitakone Anjas sakena-ne.
"Kae pacarmu barang wis dha ngenteni ana ndhapa," Sumani nerangake.
Krungu
wangsulane Sumani ngono mau, Anjasmara gregah tangi. Pacare teka, edan
ane. Perlu diaturake ing kene sing jenenge Anjasmara kuwi dudu Anjasmara
ari mami jaman Menakjingga lan Damarwulan. Yen jaman Menakjingga,
Anjasmara kuwi ayu kinyis-kinyis, eseme pait madu. Ning yen Anjasmara
jaman komputer iki eseme ya nggregetake, ning yen sing nyawang kuwi
wanita. Mula ora maido sakploke dheweke nggabung Orkes Campursari
"Nyidham Sari" akeh wanita sing kapiluyu nyawang tukang ngendhang siji
iki. Tujune dheweke wis dikondhangake pacaran karo penyanyine, sing
jenenge Wulandari. Mula akeh wanita penontone campursari sing padha
ngeses. Bejamu Lan, Wulan. Duwe pacar wae kok dhe-gus, gedhe tur bagus.
Ya wis begjane Wulandari, nduwe hyang wae baguse setengah mati tur
dhasare tunggal sak kuliahan, ing Sekolah Tinggi Seni Indonesia ing
kutha Sala. Ya ora maido, sing jenenge Wulandari kuwi ayune tumpuk
undhung. Baut njoged, pinter nyanyi campursari. Ya ora maido yen
Anjasmara gandrung lan gandheng karo Wulandari. Tumbu entuk tutup. Sing
lanang bagus, sing putri ayu. Sing lanang tukang ngendhang sing putri
baut nembang.
Mula bareng Sumani mbengoki, Anjasmara tangi
gregah, nguceg-uceg mripate, banjur mudhun saka peturon. Nyedhaki Sumani
karo takon bisik-bisik, "Wulandari melu mapag mrene?"
Sumani
mangsuli alon: "Mrene congormu kuwi. Wulandari ya neng desa Purwantara
kana, karo bojone. Apa gunane ngenteni kowe, jaka tukang ngendhang,
entuke job mung kala-kala. Luwih becik karo bojone sing anggota DPR.
Blanjane tetep. Ora kaya kowe Njas, panji klathung, blanjane wae durung,
yen turu njingkrung."
"Lha kok kowe kandha pacarku mrene?" celathune Anjasmoro karo mrengut.
"Lha pacarmu kuwi pira?" Sumani njegeges. "Kae....Nanik ya teka. Jare pacarmu serep?"
"Edan kowe," tembunge Anjasmara karo njotos lengene Sumani.
"Nik....Nanik, iki lho Anjas lagi tangi. Gereten metu." Sumani mbengok
"Mas piye, kendharaane wis siap?" pitakone Nanik karo marani kamare Anjasmara.
"Wis beres," wansulane Anjasmara alon.
"Beres beres, paling sing golek kendharaan ya aku," Sumani melu nyaut senajan ora ditakoni.
"Ngono-ngono rak uga kanggo kepentingan kanca dhewe ta mas?" celathune Nanik karo tumuju kamare Anjas.
"He, aja mlebu kamar dhisik, bocahe isih arep kathokan," pembengoke Sumani.
"Diangkrik,
kana padha metuwa nyang kendaraan wae, tak dandan dhisik," celathune
Anjasmara karo mlebu kamar maneh. Kanca-kancane padha munggah
kendharaan. Tujuwane arep tanggapan menyang Purwantara, dhaerah kang
mapan ana sawetane Wonogiri.
"Bangku sandhinge Nanik aja
dienggoni lo, sudah dipesan. Mau dipakai Anjas," Sumani mbengok karo
ngguyu. Liyanene melu ngguyu. Nanik mung mesem manis. Anjasmara ora
isan-isin trus lungguh sandhinge Nanik.
"Kanca-kanca, minangka
kancane Nanik aku matur nuwun dene dhek wingi wis padha rawuh ngestreni
slametan neng Nanik," swarane Sumani ing sela-selane swara mesin
kendharaan.
Nanik mencep, liyane ngguyu nyekakak, merga ngerti yen Sumani tukang gojeg. Anjas nyikut Nanik karo celathu,
"Ora sah digagas, ben muni sak unine cangkeme."
"Lha
dhek emben kuwi Nanik rak syukuran, merga Anjas karo Wulan wis putus.
Lha calone Anjas rak kembali ke Nanik," Sumani isih nrocos karo ngguyu.
Liyane padha ngguyu ger-geran. Jan jane Nanik kuwi ora nganakake syukuran. Kuwi mung guyone Sumani wae.
Sakdalan-dalan
kanca-kanca Campursari padha cekakakan. Mung Anjas sing kelangan guyu.
Dheweke mung mesam-mesem cilik nadyan semu kepeksa.
"Nik...mengko aja nyanyi "Wuyung" Utawa "Weke Sapa", ndhak Anjas ora bisa ngendhang," tembunge Sumani karo isih mbebeda.
Anjas nyikut bangkekane Nanik karo kandha lirih, "Ora sah kok tanggapi. Mengko yen kesel rak meneng dhewe cangkeme kuwi."
Lagi mingkem lambene Anjas, hand phone sing ana kanthongane muni. Nanik sing ngandhani. "Tilpun mas."
Anjasmara meneng wae terus ngrogoh sak-e, HP ditempelake kupinge. Nanik meneng tanggap sasmita.
"Halo, okey boss, bener aku tiga-tiga," Anjas mangsuli liwat HP ne.
"Anu....piye
boss? Iki aku ana perjalanan. Nyang Purwantara dhaerah Wonogiri. Bener,
aku bareng-bareng njagong nyang omahe Wulandari." Meneng sedhela sajaKe
ngrungokake sing nilpun. Let sedhela wis sumaur: "Iki aku jejer dhik
Nanik. Iya...tidak ada rahasia. Lha terus leh nangkep kapan? Yen
cathetanku wis komplit boss, taksimpen ana disket, taktengeri RHS. Iya,
isih ana kantor. Wis ya bengi iki mengko bubar main Campursari aku bali,
tak njujug omahmu boss." HP dipateni terus dikanthongi.
Sumani
sing lungguhe ora adoh mbengok, "Edan Njas, lunga nyang Purwantara,
sambene ndhempel pacare, isih ketambahan ditilpun boss-e. Mesthi entuk
job sing penting".
Anjas meneng wae karo mesem. Nanik sing nrenjel takon: "Ana apata mas, boss-e?"
"Biasa, kabar gaweyan. Aku dikon bali, penting," jawabe Anjasmara.
"Lha kok isih semaya?" pitakone Nanik.
"Wis kadhung jejer cah ayu kok dipisahke. Ya emoh ta?" wangsulane Anjas
nggodha. Sing digodha njiwit lengene Anjas. Jane ya lara, ning wong sing njiwit bocah ayu ya nggleges wae.
"Tutugna
leh jiwit-jiwitan," pambengoke Sumani. "Kancane uyel-uyelan kaya ngene,
kono mat-matan sakepenake dhewe," Krungu celathune Sumani mau kabeh dha
ngguyu mak gerr, nanging Anjas karo Nanik meneng wae. Nanik nutupi
pipine sing abang merga isin, Anjas isih gawang-gawang swarane boss-e
mau. Kabar seneng nanging uga gela. Seneng merga boss-e ngabari, yen
Rudy Pancadnyana, anggota DPR calone Wulandari, saiki wis ditangkep
polisi, jalaran nylewengake dhuwit APBN. Sing mbongkar pokale Rudy kuwi
klebu Anjasmara sing uga wartawan ing kutha Sala. Malah laporan penting
ana disket-e Anjas ing kantor. Mula yen dina iki mengko boss-e nemokake
diskete, ora wurunga Rudy ora bisa endha maneh. Durung yen ketambahan
interogasine polisi.
Sing dibingungake Anjasmara, nasibe sing
repot. Yen Rudy ditangkep polisi, mangka bengi iki uga dheweke kudu
menyang Purwantara nglamar Wulandari, wis mesthi gagal, ora sida. Sing
untung Anjas. Nanging kabeh wong padha mangerti menawa ditangkepe Rudy,
merga laporan ing korane Anjas. Pikire wong-wong mesthi iki trekahe
Anjas anggone berjuang ngrebut Wulandari. Paling ora, wong sak Orkes
"Nyidham Sari" padha mangerti persaingan Anjas karo Rudy rebutan sindhen
Campursari. Durung pikiran liya. Yen dheweke balen karo Wulandari, lha
njur Nanik piye? Loro-lorone sindhen Campursari. Ayune padha, padha dene
leh uleng-ulengan. Anjas ngeses-ngeses karo gedrug-gedrug.
"Ana apa ta mas?" pitakone Nanik alon, karo mesem.
Anjas mung mengo karo nggleges:"Pipimu kuwi lho, yen mesem dhekik nggregetne," celathune sakecekele wae timbang ora mangsuli.
"Ah.... mas Anjas," Nanik mbales karo njiwit lengen. Sing dijiwit isih bingung.*
{ 0 komentar... Skip ke Kotak Komentar }
Tambahkan Komentar Anda